การแก้ปัญหาโจทย์สัดส่วน
1. อ่านโจทย์ให้เข้าใจว่าโจทย์ต้องการอะไร และให้ข้อมูลอะไรมาบ้าง
2. สมมุติตัวแปร  แทนสิ่งที่ต้องการ
3. เขียนเป็นสัดส่วน (เปลี่ยนประโยคภาษาไทยให้เป็นประโยคสัญลักษณ์)
4. หาค่าตัวแปรในสัดส่วน
5. ตรวจสอบคำตอบ (นำคำตอบที่ได้ไปแทนค่าในโจทย์) เพื่อความไม่ประมาท
ตัวอย่าง  การผสมปูนใช้ปูนซีเมนต์และทรายผสมกันด้วยอัตราส่วน 2 : 3  ถ้าต้องการปูนฉาบ  25 ถัง จะต้องใช้ปูนซีเมนต์และทรายอย่างละเท่าไร
วิธีทำ ปูนซีเมนต์และทรายมีอัตราส่วน 2 : 3
ปริมาณปูนฉาบทั้งหมด= 2 + 3 = 5
ปูนซีเมนต์ต่อปูนฉาบทั้งหมด = 2  ต่อ 5
สมมุติให้ ปูนซีเมนต์ จำนวน x  ถัง
   (กฎคูณไขว้)
ดังนั้น ใช้ปูนซีเมนต์จำนวน  10  ถัง    ใช้ทราย จำนวน  25-10 = 15  ถัง

ตัวอย่างที่ 2 ผ้าผืนหนึ่งกว้าง 120 เซนติเมตร ถ้าผ้าผืนนี้มีอัตราส่วนของความกว้างต่อความยาวเป็น 5: 12 จงหาความยาวของผ้าผืนนี้

วิธีทำ ให้ความยาวของผ้ายาว       X       เซนติเมตร
อัตราส่วนของความกว้างต่อความยาวเป็น     5  :  12
ผ้าผืนนี้กว้าง                                120      เซนติเมตร
เขียนเป็นสัดส่วนได้   ดังนี้
5 x X = 12 x 120 จะได้  X = 12 x 120 / 5
ดังนั้น                 X = 288
แสดงว่า    ผ้าผืนนี้ยาว 288 เซนติเมตร

ตัวอย่างที่ 3 ไข่ไก่ราคาโหลละ 27 บาท ถ้าซื้อไข่ไก่ 40 ฟอง  จะต้องจ่ายเงินเท่าไร

วิธีทำ ให้  จะต้องจ่ายเงิน    b     บาท
อัตราส่วน  ของจำนวนไข่ไก่ต่อราคาเป็น     12  :  27
ถ้าซื้อไข่ไก่                                 40      ฟอง
เขียนเป็นสัดส่วนได้   ดังนี้

12 x b = 27 x 40  จะได้   b = 27 x 40 /12
ดังนั้น           b = 90
แสดงว่า    จะต้องจ่ายเงิน   90   บาท

การแก้โจทย์ปัญหาเกี่ยวกับร้อยละ ซึ่งจะสรุปหลักการคำนวณทั่วไปดังนี้

1.สมมุติตัวแปรในสิ่งที่ต้องการ
2.สร้างสมการ หรือ สร้างสัดส่วน
3.แก้สมการหรือแก้สัดส่วนหาค่าตัวแปร

ความหมายของร้อยละที่ควรทราบ

1. อัตราดอกเบี้ย 12% หมายความว่า   เงินต้น 100 บาท ในเวลา 1 ปี ได้ดอกเบี้ย 12 บาท
2. ขายของได้กำไร 20% หมายความว่า   ทุน 100 บาท ได้กำไร 20 บาท ขายไปราคา 120 บาท
3. ขายของขาดทุน 15% หมายความว่า   ทุน 100 บาท ขาดทุน 15 บาท ขายไปราคา 85 บาท
4. ลดราคาสินค้า 5% หมายความว่า   ติดราคาไว้ 100 บาท ลดให้ 5 บาท ขายไปราคา 95 บาท

มีตัวอย่างต่างๆเกี่ยวกับร้อยละให้นักศึกษาได้ศึกษาตามหัวข้อ ดังต่อไปนี้

ตัวอย่างที่ 1 กมลสอบได้สังคมได้ 95% ถ้าคะแนนเต็ม 180 คะแนนจงหาว่ากมลสอบได้กี่คะแนน

วิธีทำสมมติให้   กมลสอบได้            X    คะแนน

จะได้    สัดส่วน X x 100   = 180 x 95
X     = 180 x 95 / 100
X     = 171
ดังนั้น  กมลสอบได้ 171 คะแนน

ตัวอย่างที่ 2 ฉันซื้อโทรทัศน์เครื่องหนึ่งได้ส่วนลด 15% ของราคาที่ปิดไว้ ซึ่งคิดเป็นเงินส่วนลดได้ 750 บาท จงหาราคาที่ปิดไว้

วิธีทำ ส่วนลด 15% คือ ปิดราคาขาย 100 บาท ลดราคา 15 บาท ขายไป 85 บาท

สมมติให้ ราคาที่ปิดไว้ M บาท
จะได้ สัดส่วน M x 15 = 750 x 100
M = 750 x 100 / 15
K = 5,000
ดังนั้น ราคาที่ปิดไว้ 5,000 บาท